In de eerste aflevering van VPRO’s Zomergasten van dit jaar presenteerde zich een zelfverzekerde zeventiger met een schat aan media-ervaring wiens leven een voortdurende worsteling heeft ingehouden om het zakelijke en het private met elkaar in evenwicht te brengen, maar waarin, zo gaf de zomergast impliciet toe, het werk toch te vaak had geprevaleerd ten koste van wat algemeen en lelijk het thuisfront genoemd wordt. Hij beweerde dat hij nu, door zijn kleinkinderen, zijn les geleerd had, maar ik vraag het me af. Freek de Jonge bestaat bij de gratie van zijn oeuvre, hij heeft en is zijn oeuvre. Iemand die een oeuvre heeft en is, zit anders in elkaar dan iemand die geen oeuvre heeft en is. Die laatste zal natuurlijker, ‘menselijker’ zo je wilt, overkomen omdat hij in en met zijn gedachten niet voortdurend in andere sferen verblijft.
Zelfvertrouwen, discipline, concentratie, dat zijn de bouwstenen waarmee De Jonge zijn verzamelde werk gedurende 52 jaren heeft geconstrueerd. Dat zijn dus grosso modo 48 jaren van werken en, schat ik zo in, 4 jaren van vrije tijd. Maar let op: de gedachten gingen ook in die 4 jaren dat er niet gewerkt werd hun eigen ondoorgrondelijke gang in dienst van het oeuvre.
De Jonge maakte handig gebruik van de beelden van de actuele gebeurtenissen die Nederland in hun greep houden. De waarschuwing voor het fundamentalistische nationalisme was volkomen terecht. Of ja, nationalisme. Het gaat eerder om even atavistische als achterlijke stammenstrijdjes waarin onverdraagzame en klein geschapen alfamannetjes die niet zelden niet weten wat ze doen omdat ze straalbezopen zijn of stijf staan van de verdovende middelen, de hoofdrol vervullen. En wat mij betreft had hij er het totalitaire islamisme aan toe mogen voegen.
Dit alleen al – het streven in bepaalde gebieden van deze wereld naar versnippering (en versnippering tot wat? wat is de kleinst denkbare entiteit? het gezin?) – doet het pleit voor een verenigd Europa zegevieren. Freek deed er goed aan om daaraan te herinneren want het kan niet genoeg herhaald worden in dit Europa waarin de populistische otters en en verwende snotblagen de grootste waffel hebben.
Freek verzorgde een keurige Zomergasten-avond. Al met al gaf hij zelfs een heel eind thuis.
© 2014 Leo van der Sterren
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten