De Israëlische variant

De verkiezingen voor de Tweede Kamer zitten erop. De kiezer heeft gesproken, zoals het cliché luidt. Nu het verdict van de stemming een feit is en de samenstelling van het parlement vaststaat, start de formatie van een nieuwe regering. Daarvoor heeft de Tweede Kamer een verkenner aangesteld in de persoon van Henk Kamp. Op basis van de zetelverdeling in de Tweede Kamer ligt de samenwerking van VVD en PvdA, die samen goed zijn voor tachtig zetels, voor de hand. Deze combinatie vormt momenteel de gedoodverfde variant in coalitieland Nederland en zal dan ook als eerste onderzocht worden.

Maar als ik Rutte was, liet ik de PvdA stiekem links liggen en ging ik voor de Israëlische variant.

De politieke situatie in Israël lijkt in zoverre op die in Nederland dat het politieke landschap versnipperd en eigenlijk ook aan ruilverkaveling toe is. Er doen in Israël altijd veel partijen mee aan de parlementsverkiezingen waaronder een aantal kleintjes. Bovendien wordt de politiek in Israël gedomineerd door de omstandigheid dat een partij nooit alleen regeert. Net als in Nederland moeten partijen coalities vormen op het moment dat er een regering dient te worden samengesteld. Zo’n coalitie bestaat in Israël vaak uit één of twee grote partijen en één of meerdere kleine partijen. Dit lijmwerk resulteert niet altijd in stabiele regeringen, maar levert meestal toch een situatie op die werkbaar te noemen is.

Als ik Rutte was, koos ik voor de Israëlische variant. Ik zou, in de schoenen van Mark Rutte staand, een coalitie nastreven van VVD, CDA, D66 en drie kleine partijen, te weten de Christen Unie, de SGP en hetzij de Partij voor de Ouderen hetzij de Partij voor de Dieren. Goed voor een meerderheid van 76 zetels in de Tweede Kamer. Ik geef toe dat het een krappe meerderheid vertegenwoordigt en dat het niet erg stabiel klinkt, maar de vorige constellatie vertegenwoordigde ook niet bepaald een toonbeeld van onwankelbaarheid. En met een beetje goede wil valt er best iets van te maken. Want, zo weet ik als Mark Rutte, daar gaat het om: goede wil.

Waarom ik voor de Israëlische variant zou opteren als ik Rutte was? Omdat ik hyper-ambititeus ben. Op het obsessieve af. Die stoïcijnse, enigszins laconieke, blijmoedige houding – allemaal toneelspel. Lees mijn lippen: ik zal en moet mijn klus afmaken. De ingeslagen route volgen. En omdat het idee van een samenwerking met de PvdA mij in verlegenheid brengt. Omdat ik, Mark Rutte, veel meer gecharmeerd ben van al die andere partijen. Alleen de SP en de PVV, die zijn nog erger dan de PvdA (hoewel, de PVV…?). Omdat ik in een coalitie van zes partijen minder van de VVD hoef weg te geven dan in een situatie waarin ik enkel en alleen met de PvdA opgescheept zit. Omdat ik mijn vriend (maar ook niet meer dan dat) De Jager dan mooi als minister van financiën kan handhaven. En omdat heersen verdelen is en ik zo min mogelijk wil delen.

Maar ook omdat ik, Mark Rutte, in het verkiezingsdebat van 4 september op de rode knop heb geslagen en een categorisch ‘neen’ heb uitgesproken toen mij de vraag werd gesteld of Griekenland nog in aanmerking zou kunnen komen voor aanvullende noodhulp. Ik heb die vraag zo gedecideerd negatief beantwoord met het oogmerk de PVV de wind uit de zeilen te nemen en in die opzet ben ik geslaagd. Als premier van het nieuw te vormen kabinet zal mij diezelfde vraag voorgelegd worden, maar dan niet langer hypothetisch. Griekenland zal namelijk nog geheid hulp nodig hebben. En dan zal ik, als Marc Rutte, de Zeer Grote Zwenking moeten maken. En dat zal mij minder moeite kosten als ik kan zeggen dat ik door vijf andere partijen onder druk ben gezet dan wanneer ik moet toegeven dat één partij mij heeft gedwongen om van mijn ‘neen’ een ‘ja’ te maken. En dan uitgerekend ook nog die versmade PvdA – Diederik zal die overwinning niet ostentatief vieren want zo is hij niet, maar ik zie de lichtjes van triomf al in zijn Greenpeace-ogen stralen.

Maar vooral omdat ik als Mark Rutte gewoon geen zin heb om met die vermaledijde socialisten in zee te gaan. In de grond van mijn hart, daar waar mijn echte ik zetelt, ontbeert het mij aan de goede wil en datzelfde geldt volgens mij voor die voormalige actievoerder. Daarbij wil ik mijn rechtse handen schoon houden, ik wel! En daarom...daarom heb ik alvast absolute radiostilte aangekondigd. Maar dan ook dubbele, nee driedubbele mediastilte! De uitwerking van een dubbele agenda verdraagt geen zoeklichten. De goochelaar en de illusionist laten toch ook alleen datgene zien wat voor de ogen van hun publiek bestemd is?

© 2012 Leo van der Sterren