De boekenlijst van 2009

Waarom zijn mensen zo verzot op lijstjes? Ik heb het boek van Umberto Eco over dat onderwerp nog niet gelezen, maar ik denk dat gewoon pure nieuwsgierigheid de grootste drijfveer vormt. Ergens, op een fundamenteel en bepalend niveau van menselijkheid, willen wij weten hoe een ander leeft en wat een ander doet. Makers van televisieprogramma’s, veelal met een goede neus voor hoe de wind waait, hebben dat bijvoorbeeld al vroeg onderkend. Een behoorlijk percentage van het aanbod op televisie is op de menselijke eigenaardigheid geënt bij anderen in de keuken te willen kijken. De formule wordt dan ook tot vervelens toe uitgemolken, met telkens weer andere variaties en schakeringen.

Onlangs ontdekte ik een weblog waarop de auteur een lijst van de boeken had genoteerd die hij in een bepaalde tijd, in dit geval het jaar 2009, had gelezen. Dat heeft mij ertoe gebracht ook zo’n lijst samen te stellen. Waarom? Gewoon, omdat ik het een leuk idee vind. Wat is er erg aan leuke ideeën? Wat is er erg aan leuke dingen? Tegenwoordig mag er niks meer leuk zijn. Wat is er mis met het woord ‘leuk’?

De verzamelingen van gedichten waar ik gedurende 2009 in gegrasduind heb (onder andere Coleridge, Lucebert, Ouwens, Van Ostaijen, Ashbery, Rimbaud, Komrij, Celan, Hölderlin), heb ik overigens uit de opsomming weggelaten.

Hier dus de lijst van boeken die ik in 2009 gelezen heb, in volgorde van lectuur, en met telkens een summiere typering of opmerking.

• Hugo Claus, ‘Het verdriet van België’. Geweldig boek, maar toch prefereer ik ‘De verwondering’.

• Albert Westerlinck, ‘Wandelen al peinzend’. Verzamelde opstellen uit de jaren vijftig van de vorige eeuw over o.a. Paul van Ostaijen.

• Wallace Fowlie, ‘Rimbaud and Jim Morrison. The rebel as poet’. Zoveel als Jim Morrison met Rimbaud te maken had, zo weinig Rimbaud met Jim Morrison.

• Peter Hofman, ‘lichtschikkend en zingend. De jonge Lucebert’. Mooi uitgegeven biografie over de Luceberts jeugd en de eerste jaren van zijn dichterschap. Verplichte kost voor een ieder die zich met Lucebert bezig houdt.

• Wolfgang Kayser, ‘Das Groteske in Malerei und Dichtung’. Geschiedenis van het groteske in de kunst.

• Robert Schneider, ‘Jan van Leiden’. Roman over de opstand der Wederdopers in Münster in de zestiende eeuw.

• Saskia Noort, ‘De verbouwing’. Adequaat geschreven. Bij vlagen spannend.

• Saskia Noort, ‘De eetclub’. Adequaat geschreven. Bij vlagen spannend.

• Dirk van Weelden, ‘Literair overleven’. Mijmeringen over het veranderende wereldje van de literatuur.

• Saskia Noort, ‘Nieuwe buren’. Adequaat geschreven. Bij vlagen spannend.

• Kristien Hemmerechts, ‘In het land van Dutroux’. Enigszins tendentieuze roman met een ingenieuze, verrassende plot en een misleidende titel.

• Drew Gilpin Faust, ‘This republic of suffering’. Non-fictief werk over alle aspecten van de dood gedurende de Amerikaanse Burgeroorlog. Indrukwekkende lectuur.

• Willem Frederik Hermans en Gerard Reve, ‘Verscheur deze brief’. De briefwisseling tussen twee reuzen van de Nederlandse literatuur. Met een ontluisterende anticlimax.

• Maarten van Buuren, ‘De boekenpoeper’. Over het groteske in de literatuur.

• Martin Bril, ‘De kleine keizer’. Martin Bril versmolten tot Bob den Uyl en Barbara Tuchman.

• A.F.Th. van der Heijden, ‘Het schervengericht’. Adembenemende roman over een van de meest geruchtmakende moordzaken in de Verenigde Staten.

• Jan Siebelink, ‘Margaretha’. Historische roman over Margaretha van Parma.

• Patrick Süsskind, ‘Het parfum’. Mooie historische roman.

• Tami Hoag, ‘Tot stof vergaan’. Slecht geschreven slecht verhaal. Snel vergeten.

• Dan Brown, ‘Het Bernini mysterie’. Slecht geschreven slecht verhaal. Snel vergeten.

• Jan Godderis, ‘En mijn verrukking neemt geen end’. Cultuurhistorische reflecties over verdovende middelen. Met enkele hoofdstukken over Coleridge en De Quincey.

• Esther Verhoeff, ‘Rendez-vous’. Adequaat geschreven. Bij vlagen spannend.

• Danny Span, ‘Dodenspoor’. Zelden zo’n slecht boek gelezen.

• Judith Visser, ‘Stuk’. Adequaat geschreven. Bij vlagen spannend.

• Hugo Raes, ‘Het smarån’. Typisch een roman van de zeventiger jaren van de vorige eeuw. Maar doet qua structuur en toon ook denken aan ‘De Kapellekensbaan’.

• Martin Heidegger, ‘Der Feldweg’. Heidegger mijmert over zijn jeugd.

• Barry Miles, ‘Frank Zappa’. Warrig boek over een muzikaal fenomeen.

• Rüdiger Safranski, ‘Heidegger en zijn tijd’. Goede inleiding tot Heidegger.

• Mariëtte Nollen, ‘Steenrijk’. Beter dan de boeken van Noort en Verhoeff.

• Lisa Kuitert (redactie), ‘de lezende lucebert’. Met interessante bijdragen en een lijst van boeken die in het bezit van Lucebert waren.

• Greg Iles, ‘Doodsangst’. Spannende en verantwoorde thriller.

• Thomas Vaessens, ‘De revanche van de roman’. Zie deze weblog bij 6 november 2009.

• Johan Huizinga, ‘Verspreide opstellen over de geschiedenis van Nederland’. De meester aan het werk.

• Hans Groenewegen (redactie), ‘Licht is de wind der duisternis. Over Lucebert’. Zeer interessante bijdragen van diverse auteurs. Met weergaven van enkele unica. Prachtig!

• Luc Panhuysen, ‘Rampjaar 1672’. De geschiedenis van het rampjaar vanuit het perspectief van een familie uit Amerongen. Ik had meer van dit boek verwacht.

• Kathleen Wheeler, ‘Sources, processes and methods in Coleridge’s Biographia Literaria’. Pittige stof van een Coleridge-scholar in de postmoderne hoek.

• Paul van Ostaijen, ‘De bankroetjazz’. Charlie Chaplin ontmoet dada. Met DVD.

• Oek de Jong, ‘Een man die in de toekomst springt’. Essays over o.a. Frans Kellendonk en Paul van Ostaijen.

• Nop Maas, ‘Kroniek van een schuldig leven. De vroege jaren’. Eerste deel van de driedelige Reve-biografie. Fascinerend. Op de goede dagen zeven keer masturberen.

• Jan Oegema, ‘Ziek van de zee. Paul van Ostaijen en de mystiek’. Essay over Van Ostaijens grensmystiek, dat is: een mystiek zonder god.

• Kluun, ‘Komt een vrouw bij de dokter’. Zie deze weblog bij 13 en 17 december 2009.

• Kluun, ‘God is gek’. Kluun is gek.

• Ester Verhoeff, ‘Close-up’. Adequaat geschreven. Bij vlagen spannend.

• Franca Treur, ‘Dorsvloer vol confetti’. Zie deze weblog bij 9 januari 2010.

• Frederick Burwick, ‘The Oxford handbook of Samuel Taylor Coleridge’. Gloednieuw en lijvig boekwerk met 37 opstellen over de Engelse dichter en denker.

© 2010 Leo van der Sterren