Naar aanleiding van het optreden van de Fleet Foxes in Tivoli/Vredenburg te Utrecht op 15 november 2017 dat ik bij mocht wonen, beklaagden sommige muziekcritici (Gijsbert Kramer op De Volkskrant.nl en Frank Provoost op NRC.nl) zich over de in hun ogen onnodige complexiteit van de latere muziek van de Fleet Foxes (die zich tijdens het optreden manifesteerde want de Fleet Foxes speelden een groot deel van hun laatste, 'complexe' album ‘Crack Up’) en over instrumentele overdaad. Deze recensenten hielden een pleidooi voor eenvoud op basis van het argument dat eenvoud een van de kenmerken was die het debuutalbum ‘Fleet Foxes’ tot een klassieker heeft gemaakt. En dat is een waarheid als een koe: ‘Fleet Foxes’ blinkt uit door harmonie, sereniteit, perfecte samenzang en eenvoud. Op 15 november misten voornoemde recensenten die schoonheid door eenvoud. Ze kregen niet wat hun nostalgie voorschreef.
Na het prachtige debuutalbum ontwikkelden de Fleet Foxes zich. Het tweede album ‘Helpnesness Blues’ diende al wat vaker beluisterd te worden om te beklijven. ‘Crack Up’ kan als een ontoegankelijk album gekwalificeerd worden – die vaststelling doet de waarheid geen geweld aan. Maar het feit dat Robin Pecknold geen solocarrière ambieerde, het feit dat hij na zes jaren toch weer een album met de Fleet Foxes heeft vervaardigd in plaats van zonder, en het feit dat ‘Crack Up’ geworden is wat het is, indiceert een bewuste keuze: Robin Pecknold wil het zo en niet anders.
Dat geldt dus in de eerste plaats voor de muziek op ‘Crack Up’: Robin Pecknold cs. willen die specifieke muziek en geen andere. Wanneer Pecknold voor ‘Crack Up’ gelijksoortige, ‘eenvoudige’ liedjes had gecomponeerd, liedjes in de trant van ‘Fleet Foxes’, dan hadden de critici zich waarschijnlijk opgewonden over het feit dat de Fleet Foxes zich blijven herhalen en niets nieuws te bieden hebben. De Fleet Foxes verlieten het gebaande pad echter en opteerden voor verdieping en voor meer complexiteit.
Van Dyke Parks maakte ooit ‘Song Cycle’ – een complexe plaat. Of denk aan de eerste van Hatfield & The North. Soft Machine, de eerste twee. En recentelijk ‘…And Star Power’ van Foxygen. Je kunt de makkelijke route nemen en ontoegankelijke, ‘stroeve’ muzikale documenten links laten liggen. Of je neemt de moeite om een dergelijk doorwrocht muziekwerk twintig of veertig keer te beluisteren. Dan openbaart zich namelijk de schoonheid die ook in muzikale complexiteit kan schuilen.
Bovengenoemde muziekcriticasters stoorden zich onder andere aan een ‘scheurende sax’ of ‘rare samples’. Dat levert echter alleen een probleem voor die recensenten op en niet voor de Fleet Foxes. Want de Fleet Foxes, als elke intelligente, zelfbewuste muzikant of groep van muzikanten, doen wat ze willen. Als muziekcriticaster moet je het muzikale resultaat van die houding beoordelen en niets anders. Je kunt als muziekbeoordelaar een muziekstuk of (delen van een) optreden mooi vinden en waarderen, of niet. Maar ga als muziekcriticus alsjeblieft niet op de stoel zitten van degene die je recenseert. Die laatste bepaalt namelijk wat er te recenseren valt, en niet omgekeerd. En anders moet je jezelf consequent gedragen en net als Chrissie Hynde het lef aan de dag leggen om de pen aan de wilgen te hangen en de gitaar ervan af te halen.
© 2017 Leo van der Sterren
woensdag 22 november 2017
zondag 17 september 2017
woensdag 22 maart 2017
Abonneren op:
Posts (Atom)
